Στην τελευταία μεγάλου μήκους ταινία του, ο Ρόμπινσον Ντέβορ υφαίνει αρχειακό υλικό και αποκλειστικές συνεντεύξεις με τη Σάρα Τζέιν Μουρ για να καταλάβει πώς μια φαινομενικά συνηθισμένη μητέρα έγινε πληροφοριοδότης του FBI και αργότερα ριζοσπάστρια.
Δεκαεπτά ημέρες αφότου η αιρετική του Charles Manson Lynette "Squeaky" Fromme προσπάθησε να σκοτώσει τον πρόεδρο Gerald Ford, η Sara Jane Moore, μια μητέρα στα προάστια, προσπάθησε να κάνει το ίδιο. Αφού περίμενε έξω από το ξενοδοχείο στο κέντρο του Σαν Φρανσίσκο όπου έμενε η Φορντ, πυροβόλησε με το πιστόλι της ανάμεσα σε ένα πλήθος πρόθυμων θεατών. Όπως και η Fromme πριν από αυτήν, η Moore δεν πέτυχε και η ιστορία της απορροφήθηκε στα χρονικά της ιστορίας - προορισμένη, φαίνεται, να γίνει ένα από εκείνα τα γεγονότα που ακούγονται πολύ περίεργα για να είναι αληθινά.
Τώρα, σχεδόν 50 χρόνια αργότερα, ο σκηνοθέτης Robinson Devor (Police Beat, Zoo, Pow Wow) επέστρεψε στην ιστορία του Moore. Το συναρπαστικό νέο ντοκιμαντέρ του, Suburban Fury, που έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης, προσπαθεί να κατασκευάσει ένα συνεπές πορτρέτο μιας φιγούρας. Χρησιμοποιώντας αρχειακό υλικό και αποκλειστικές συνεντεύξεις με τον Μουρ, ο οποίος απελευθερώθηκε το 2007 αφού εξέτισε περισσότερες από τρεις δεκαετίες στη φυλακή, ο Ντέβορ διερευνά πώς αυτή η φαινομενικά συνηθισμένη γυναίκα έγινε πρώτα πληροφοριοδότης του FBI και στη συνέχεια επίδοξος δολοφόνος.
Ένα σημείωμα με κάρτα τίτλου λέει στο κοινό ότι η Μουρ ζήτησε να μην πάρει συνέντευξη κανείς άλλος για το έργο και δεν υπάρχουν ομιλούσες κεφαλές για να πλαισιώσουν τις ιστορίες της ή συζητήσεις με οποιονδήποτε άλλο στη ζωή της. Η ταινία λειτουργεί κυρίως ως προσωπική μαρτυρία – μια καθηλωτική, αν και πολύ συχνά αναζητητική, αυτοβιογραφία μιας φιγούρας της οποίας η πολιτική μεταμόρφωση στοιχειώνεται από αφηγηματικές ασυνέπειες.
Αυτό δεν είναι το πρώτο έργο που χειρονομεί για την αναξιοπιστία του Μουρ ως αφηγητή. Το 2008, ο δημοσιογράφος Geri Spieler δημοσίευσε το Taking Aim at the President: The Remarkable Story of the Woman Who Shot at Gerald Ford, βασισμένο σε 30 χρόνια συνομιλιών τους. Στον πρόλογό της, η Spieler περιγράφει την ευμετάβλητη συμπεριφορά του Moore όταν το έργο του βιβλίου ήταν σε εξέλιξη: «Καθώς άρχισα να σχεδιάζω ένα πρόγραμμα και να δημιουργώ λίστες ανθρώπων, η Sara Jane άρχισε να ακυρώνει τις επισκέψεις μας», γράφει ο Spieler. Δεν της άρεσε που έκανα έρευνα για το βιβλίο χωρίς την άμεση και λεπτομερή συμμετοχή της». Ο Μουρ, ο οποίος ήταν ακόμα φυλακισμένος εκείνη την εποχή, έγινε τεταμένος, ταραγμένος και ξεφλουδισμένος. Οι συνομιλίες τους, πρώην φιλικές και ζεστές, πάγωσαν. Τελικά, ο Μουρ σταμάτησε να μιλάει στον Σπίλερ, ο οποίος συνέχισε να γράφει το βιβλίο χωρίς αυτήν.
Η ευστροφία της Μουρ γύρω από την αλήθεια είναι άμεσα εμφανής στις συνομιλίες της με τον Ντέβορ στο Surburban Fury. Οι συνεντεύξεις μετατοπίζονται γρήγορα ανάμεσα σε πραγματικές (και μερικές φορές ακόμη και βαρετές) αναμνήσεις και σε λειαντικές επιμονές στις λεπτομέρειες και τη σειρά τους. Δουλεύοντας με τον προηγούμενο συνεργάτη του και διευθυντή φωτογραφίας Sean Kirby, ο Devor τους φωτογραφίζει σε τοποθεσίες που απηχούν τη ζωή της Moore τις ημέρες πριν και μετά το περιστατικό, όπως ένα station wagon (όπου θα συναντούσε τον χειριστή της στο FBI) ή την αίθουσα χορού του ξενοδοχείου όπου ανακρίθηκε μετά την απόπειρα δολοφονίας.
Η χρήση μακρινών πλάνων από τον Devor, στα οποία η Moore κάθεται στο αυτοκίνητο σε έναν δρόμο οικείο σε αυτήν, θυμίζει το The Conversation του Francis Ford Coppola (το οποίο χρησίμευσε ως έμπνευση εδώ). Σε αυτές τις στοιχειωμένες σκηνές, εμείς, ως θεατές, φαινόμαστε ιδιαίτερα τοποθετημένοι ως εισβολείς, επιτηρώντας τη Μουρ όπως ήταν κάποτε επιφορτισμένη να κάνει.
Πριν ο Μουρ προσπαθήσει να σκοτώσει τον πρόεδρο Φορντ, ήταν πληροφοριοδότης του FBI, στον οποίο είχε ανατεθεί από έναν πράκτορα που αποκαλούσε τον εαυτό του Μπερτ Γουόρθινγκτον να διεισδύσει σε πολιτικές οργανωτικές ομάδες της αριστεράς και να αναφέρει τις δραστηριότητές τους στην κυβέρνηση. Είχε εμπνευστεί να γίνει γενικότερα πολιτικά ενεργή μετά την απαγωγή της Patty Hearst από τον Symbionese Liberation Army. Η πολυφυλετική επαναστατική ομάδα είχε ζητήσει λύτρα με τη μορφή ενός προγράμματος διανομής τροφίμων και ο Randolph Hearst είχε ξεκινήσει το πρόγραμμα People In Need ως απάντηση. Η Μουρ προσφέρθηκε εθελοντικά να κρατήσει τα βιβλία για αυτή την οργάνωση και ήταν ενώ εργαζόταν εκεί που στρατολογήθηκε από την υπηρεσία πληροφοριών.
Ο Devor οργανώνει το ντοκιμαντέρ του ως μια σειρά από βινιέτες, κυρίως soundtracked από τις αναμνήσεις του Moore. Οι αριθμοί χρησιμοποιούνται για να δηλώσουν κάθε ενότητα, πρώτα σε αύξουσα σειρά και στη συνέχεια σε φθίνουσα σειρά σαν ρολόι αντίστροφης μέτρησης. Το εκρηκτικό φινάλε, ξέρουμε, είναι όταν η Μουρ σημαδεύει με το πιστόλι της τον Φορντ. Η παραγγελία του υλικού με αυτόν τον τρόπο δίνει στην ταινία τη νευρική άκρη ενός θρίλερ και κάνει την αφήγηση του Μουρ να μοιάζει με ένα ολισθηρό σύνολο γεγονότων.
Εάν αισθάνεστε δύσκολο να συμβαδίσετε, αυτό φαίνεται να είναι μέρος του θέματος. Ενώ ο Μουρ ξέρει πώς να πει μια συναρπαστική ιστορία, εμψυχώνοντας ανέκδοτα με ζωντανές εικόνες, τα νήματα δεν συνυπάρχουν πάντα. Αποφεύγει τη βιογραφία, οπότε παρόλο που το Suburban Fury καλύπτει μέρη της πρώιμης ζωής της - την επιθυμία της να γίνει ηθοποιός, την προφανώς φορτισμένη σχέση της με τη μητρότητα - δεν χορταίνει την πείνα για περισσότερες λεπτομέρειες.
Η ιστορία της Μουρ γίνεται πιο ασταθής όταν εξηγεί τη μετάβασή της από πληροφοριοδότη του FBI σε ριζοσπάστρια. Καθώς συμμετείχε σε συγκεντρώσεις, διαμαρτυρίες και συναντήσεις με μέλη του SLA και άλλες αριστερές οργανώσεις, η Moore συνειδητοποίησε περισσότερο τα συστημικά ζητήματα στις Ηνωμένες Πολιτείες και ευθυγραμμίστηκε με τις αξίες αυτών των ομάδων. Και όμως, με τα δικά της λόγια, συνέχισε να μεταφέρει τις δραστηριότητές τους στο FBI. Κάθε μέρα, η Μουρ καθόταν στη γραφομηχανή της και έγραφε μια αναφορά στον χειριστή της.
Όταν πιέζεται για αυτή την ασυνέπεια, ο Μουρ γίνεται τεταμένος και σχεδόν εχθρικός. Η ενέργειά της απηχεί εκείνη του Bill O'Neil στο αρχειακό υλικό που εμφανίζεται στο τέλος της βιογραφικής ταινίας του Shaka King Fred Hampton Judas and the Black Messiah. Σε αυτό το σύντομο κλιπ, ο O'Neil μιλά για το πώς παρά το γεγονός ότι βοήθησε την κυβέρνηση να σαμποτάρει το Κόμμα των Μαύρων Πανθήρων, εξακολουθούσε να πιστεύει στο κίνημα και πώς, σε αντίθεση με τους ακτιβιστές της πολυθρόνας, είχε προσπαθήσει να κάνει μια αλλαγή. Ομοίως, κατά την ακροαματική διαδικασία όπου καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη, η Μουρ αποφεύγει τις αντιφάσεις. «Λυπάμαι που προσπάθησα;» λέει για την απόπειρα δολοφονίας. «Ναι και όχι. Ναι, γιατί πέτυχε λίγα εκτός από το να πετάξει το υπόλοιπο της ζωής μου. Και, όχι, δεν λυπάμαι που προσπάθησα, γιατί εκείνη τη στιγμή φαινόταν σαν μια σωστή έκφραση του θυμού μου».
Και δεν υπήρχαν πολλά για να θυμώσεις; Οι θεατές αφήνονται να βγάλουν τα δικά τους συμπεράσματα για την οργή του Μουρ, αλλά ο Ντέβορ και ο αρχειακός ερευνητής του Μπομπ Φινκ (ο οποίος είναι επίσης συν-σεναριογράφος με τον Τσαρλς Μουντέντε) προσφέρουν πολλά με τον τρόπο του ιστορικού υλικού με βάση τα συμφραζόμενα. Αποσπάσματα τηλεοπτικών προγραμμάτων, αποκόμματα εφημερίδων και άλλα εφήμερα από τις αρχές έως τα μέσα της δεκαετίας του '70 αποκαλύπτουν μια χώρα που αντιμετωπίζει ταυτόχρονες καταστροφές και κοινωνικές ανισότητες, με το Watergate, το Βιετνάμ, τη φυλετική ανισότητα και τη βία κατά των φτωχών να δημιουργούν υψηλά επίπεδα δημόσιας δυσπιστίας στην κυβέρνηση. Το σχέδιο του Φορντ ήταν να αποκαταστήσει αυτή την πίστη και να αναλάβει την αποστολή των προέδρων του παρελθόντος και του παρόντος να επανενώσει ένα χρόνια κατακερματισμένο έθνος.
Moore, who became increasingly disillusioned by the system during this time, gestures at a desire to show people that America wasn’t living up to its professed ideals. At its most interesting, Suburban Fury probes this tension alongside Moore’s account. It’s in this space that Devor’s film, bursting with energy of the archives and the thrill of a narrator who can’t quite be trusted, finds its purpose.
Full credits
Venue: New York Film Festival (Main Slate)
Production company: 2R Productions
Director: Robinson Devor
Screenwriters: Robinson Devor, Jason Reid, Bob Fink, Charles Mudede
Producers: Robinson Devor, Jason Reid, Zachariah Sebastian
Executive producer: Bob Fink, D.D. Wigley, Patrick Warburton, Su Kim, Joshua Zeman
Cinematographer: Sean Kirby
Production designer: Gerald Sullivan
Editor: Robinson Devor
Composer: Paul Matthew Moore
Sales: Submarine Entertainment
1 hour 58 minutes
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου