Ο πληθυσμός του Αγγελοχωρίου κατά το έτος 1912 ανέρχετο σε δύο χιλιάδες και πλέον κατοίκους με 550 οικογένειες, όλοι Έλληνες Χριστιανοί ορθόδοξοι.
Η πρώτη ονομασία, όπως φαίνεται από τα μητρώα της Νομαρχίας Καλλιπόπλεως και της Γενικής Διοίκησης Ανδριανουπόλεως, ήταν Φιντικλί, από τις πολλές λεπτοκαρυές ( Τουρκιστί φιντίκ), γιατί βρισκόταν σε πλούσιο δάσος από λεπτοκαρύες.
Κατά το 1830 περίπου ονομάστηκε από τους Τούρκους Σεϊτάνκιοϊ (διαβολοχώριο) και αργότερα από τον επίσκοπο Καλλιπόλεως και Μαδύτου Γρηγορίου Πούμπουρα ΑΓΓΕΛΟΧΏΡΙΟΝ, για το οποίο λεπτομέρειες γράφονται σε άλλη σελίδα ως παράρτημα του παρόντος πονήματος.
Το Αγγελοχώρι είχε μεγάλο ναό με την ονομασία του Αγίου Νικολάου, με ωραιότατο ξυλόγλυπτο τέμπλο, έργο μεγάλης τέχνης, με πλούσια εσωτερική διακόσμηση και δάπεδο μαρμάρινο. Με γυναικωνίτη ευρύχωρο με ιδιαίτερα εικονοστάσια και προσκυνητάρια μέσα σ’αυτόν, για να μην έρχονται σε επικοινωνία κατά την ώρα της προσευχής οι γυναίκες με τους άνδρες.
Είχε νηπιαγωγείο και διθέσιο δημοτικό σχολείο άριστα οργανωμένα. Τέσσερα ανθούντα οικονομικός Σωματεία επονομαζόμενα “Αδελφάτα”, ήτοι των Κτηνοτρόφων, των Οικοδόμων, των Γεωργών και των Αλιέων.
Τα συμβούλια των Σωματίων είχαν στενή συνεργασία με το εκκλησιαστικό συμβούλιο και της εφοροδημογεροντίας, πλην της φροντίδας της συντήρησης του κεντρικού ναού και των εξωκκλησίων και της βοήθειας των αδύνατων κατοίκων του χωρίου, φρόντιζαν και για την συντήρηση και την λειτουργία του δημοτικού σχολείου, αμείβοντας ηγεμονικότατα ένα εκ των διδασκάλων, για να διδάσκει τους καλύτερους τελειόφοιτους μαθητές και μαθήτριες και μαθήματα Σχολαρχείου.
Οι απόφοιτοι των δύο τάξεων του Σχολαρχείου μαθητές καταρτίζονταν στα θρησκευτικά, Ελληνικά, μαθηματικά, ιστορία, φυσική, γεωγραφία και λίγο στην Γαλλική και Τουρκική γλώσσα.
Οι Αγγελοχωρίτες θεωρούσαν κατώτερο να προσφύγουν στις Τούρκικες αρχές και τα δικαστήρια για τις τυχόν διαφορές τους. Προσέφευγαν είτε στην εφοροδημογεροντία ή στην ανάγκη πήγαιναν στον Μητροπολίτη και εκείνος αποφάσιζε στο όνομα του Χριστού, και ότι έλεγε γίνονταν απολύτως δεκτό.
Απλοί, εργατικοί, σεμνοί, ευσεβείς, θεοφοβούμενοι και φιλοπρόοδοι ήταν οι κάτοικοι του Αγγελοχωρίου. Ως προς τον πολιτισμό ακολουθούν κατά πόδας κατά πάντα προοδευτικούς Χριστιανούς της Καλλιπόλεως όπου ήταν και η έδρα της Μητρόπολης.
Η ζωή ήταν απλή και απέριττη, με οικογενειακές συγκεντρώσεις, τις συνεστιάσεις και τα συμπόσια (τσιμπούσια) στα σπίτια τους και σε θρησκευτικές πανηγύρεις στα εξωκκλήσια του Αγ.Αθανασίου, του Αγ.Ιωάννη, τουν Αγ. Γεωργίου στην παραλία του Μέλανος κόλπου, τον Προφήτη Ηλία, την Αγ. Κυριακή κ.λ.π. στις μαγευτικές τοποθεσίες του χωριού(Χ”ματθαίου, Σαρηπαπά, Αγελαριά, Θεόδωρου του ντβαρ, Ντουμπεκί, Τσαλή, Αβραμλάρα).
Με τα εξαίρετα γαλακτοκομικά τους προϊόντα, το νοστιμότατο και άφθονο τυρί, κασσέρι κ.λ.π. καθώς και τα άφθονα, λαμπερά, νόστιμα και δυνατά κρασιά και ούζο μεταβρασμένο (ντούζικο, μαστίχα, σούμα) έδιναν χαρά στον τόπο.
Το Αγγελοχώρι ήταν θαύμα να το βλέπει κανείς με την επιβλητικότατη και πεντάκλιτο εκκλησία του Αγίου Νικολάου, με το μεγάλο και κατάλευκο σχολείο του, με τα άπειρα δένδρα όλων των αποχρώσεων, οπωροφόρα και μη, με τα περιποιημένα σπίτια του(συνήθως διώροφα και λιθόκτιστα), έδινε την εντύπωση μια εικόνας ζωγραφισμένης πάνω σε διάφορα επίπεδα. Την δεξιά πλευρά του πλαστικότατου λόφου Κουκλατζή, επί της οποίας ήταν χτισμένο αμφιθεατρικά το Αγγελοχώρι, το στεφάνωναν οι γραφικοί μύλοι των Ρετσιλάδων και Κουφοζαφείρη, ενώ στην περίμετρο του κέντρου οι ανεμόμυλοι του Νικόλαου Κωσταντινίδη και Χ”θεοδώρο, και στο επίπεδο οι ανεμόμυλοι του Ι.Κατσούλια και Αθ. Αφράντου, καθώς και τρεις θεαματικότατοι υδρόμυλοι, δεξιά εισερχόμενος στο χωρίο από το ρέμα, του Ν.Βατή, Φώτιου Ζερβού και Γεώργιου Γερούλια.
Νερά άφθονα, δροσερά και γάργαρα έτρεχαν παντού. Κατά κυριολεξία η περιοχή του Αγγελοχωρίου αποτελείται από δάση, οροπέδια, χαράδρες, και μικρούς κάμπους.
Ωραιότατο το Αγγελοχώρι! Τον χειμώνα ονειρικό με τα χιόνια και με τους πάγους να κρέμονται από τα κεραμίδια των σπιτιών και να σχηματίζονται από τις σταλαγματιές σαν σωλήνες από πάγο. Το καλοκαίρι όμως χαρά θεού. Ούτε ψύχρα ούτε ζέστη, δεδομένου ότι η επιφάνεια είναι πλέον των χιλίων μέτρων ψιλότερα από την επιφάνεια της θάλασσας.
Στο Video έγινε μετατροπή από αναλογική κασέτα (παραγωγής του Δήμου Ν Μ ηχανιώνας)
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Περί της μετονομασίας του “Φιντικλί” σε Αγγελοχώρι όπως αναφέρει η παράδοση και η ιστορία
Κατά την εποχή της συγκομιδής των σιτηρών , στα μέσα του 19ου αιώνα , ένας Τούρκος υπάλληλος της οικονομικής Εφορίας Καλλιπόλεως , ονόματι Εμίν Χότζα, που ήρθε στο Φιντικλί για την εξακρίβωση της παραγωγής των δημητριακών του χωριού , επιτέθηκε με ανήθικους σκοπούς κατά μιας Αγγελοχωρίτισας. Φοβισμένη αυτή από την ανήθικη επίθεση , κάλεσε τους περίοικους για βοήθεια. Αυτοί ξυλοκόπησαν άγρια τον Τούρκο μέχρι να πέσει αναίσθητος και τον ρίξανε στην χαράδρα. Εξαιτίας του ξυλοδαρμού έπαθε νευρικό κλονισμό και Πάρκινσον. Βρισκόμενος σε αυτή την κατάσταση και χωρίς φανερά αιματηρά τραύματα , όταν συνήλθε επέστρεψε στην Καλλίπολη , που απείχε 12 χιλιόμετρα περίπου και κατήγγειλε κατά αγνώστων κατοίκων του Φιντικλί για το πάθημα του.
Το δικαστήριο κάλεσε τους προύχοντες του χωριού για ανάκριση. Επειδή όμως αρνούνταν να μαρτυρήσουν (σημειωτέον ότι οι Αγγελοχωρίτες φημίζονταν σε όλη την χερσόνησο για την εχεμύθεια τους) και βεβαίωναν ότι δεν γνώριζαν τίποτε γι’ αυτή την υπόθεση, ο δικαστής αγανάκτησε και εν βρασμό ψυχής είπε:
- “Μα αυτό είναι περίεργο. Εάν εσείς δεν τον ξυλοκοπήσατε, ποιος τον ξυλοκόπησε κι έγινε σ΄αυτά τα χάλια;” Και λέγοντας αυτά έδείχνε τον Εμίν Χότζα, που βρισκόταν εκεί κοντά τρέμοντας και μουρμουρίζοντας ακαταλαβίστικες λέξεις.
-“ Οι δαίμονες τον ξυλοκόπησαν;”
Την στιγμή εκείνη επενέβη ο συνήγορος των Αγγελοχωριτών δικηγόρος Αρμένιος, ονόματι Γκασπεριάν, που γνώριζε καλά για τις δεισιδαιμονίας των Τούρκων, είπε:
-Μάλιστα, κύριε πρόεδρε. Οι δαίμονες τον ξυλοκόπησαν. Διότι το χωριό Φιντικλί βρίσκεται εντός δασώδους περιοχής και χαραδρών, κι ενδέχεται να συχνάζουν δαίμονες κατά την νύκτα. Και ως εκ τούτου είναι ενδεχόμενο, εκεί που είχαν στρώσει τραπέζι οι δαίμονες και έτρωγαν, να πέρασε την στιγμή εκείνη ο Εμίν Χότζα και να ξυλοκοπήθηκε από αυτούς.
Το δικαστήριο δέχθηκε την εκδοχή αυτή απάλλαξε τους Αγγελοχωρίτες από την κατηγορία . Όμως ο πρόεδρος του δικαστηρίου Ονόμασε το Φιντικλί σε Σεϊτανκιοϊ δηλαδή Διαβολοχώρι.
Μετά αρκετά χρόνια γύρω στο έτος 1846 ο τότε Επίσκοπος Καλλιπόλεως και Μαδύτου Γρηγόριος Πούμπουρας, περιοδεύων όπως συνήθιζε στην επαρχία του, όταν είδε την ωραία τοποθεσία του χωριού και εξετίμησε την εργατικότητα, την ηθικότητα και το φιλόξενο των κατοίκων, το μετονόμασε ΑΓΓΕΛΟΧΩΡΙΟΝ.
Έκτοτε και μέχρι σήμερα όλοι οι Χριστιανοί Έλληνες και όλος ο κόσμος – πλην των Τούρκων – Αγγελοχώριον το ονομάζουν και Αγγελοχώριον γράφεται πάντα.
Αποσπάσματα από το βιβλίο του Αθανασίου Ν. Γιαγτζή του Πρεσβύτερου, με τίτλο:
“ΤΟ ΑΓΓΕΛΟΧΩΡΙΟΝ Καλλιπόλεως Θρακικής χερσονήσου”
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου