Παλαιόπυργος Αγίου Αχιλλείου

Πύργος που περιβάλλεται από άλλα βυζαντινά και μεταβυζαντινά κτίσματα σε ύψωμα πάνω από το χωριό Παλαιόπυργος (παλιά ονομασία «Ζαβλάντια»), από τη βορινή πλευρά.
Ο πύργος σώζεται σε σχετικά χαμηλό ύψος (4μ) και καλύπτεται από κεραμοσκεπή που είναι, βεβαίως, προσθήκη των τελευταίων δεκαετιών. Αυτά τα στοιχεία κάνουν το μνημείο να μη μοιάζει εκ πρώτης όψεως με μεσαιωνικό πύργο.

Η έρευνα του χώρου έχει δείξει ότι η κατασκευή του πύργου έχει προηγηθεί όλων των άλλων κτισμάτων.

Ιστορία

Τον 14ο αιώνα, οι κάτοικοι της περιοχής ζήτησαν την έγκριση του Σέρβου ηγεμόνα Συμεών Ούρεση για την ανέγερση αμυντικού πύργου στο ύψωμα πάνω από το χωριό των Ζαβλαντίων.

Η άδεια ανέγερσης δόθηκε με χρυσόβουλο του 1366, οπότε χτίστηκε ο πύργος.

Οι υπόλοιπες κατασκευές (το ναΰδριο, το τείχος κλπ) προστέθηκαν σταδιακά αργότερα.

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Το όλον συγκρότημα αποτελείται από τον πύργο στη δυτική πλευρά, μια πύλη και το εκκλησάκι του Αγίου Αχιλλείου., ενώ περιβάλλεται από τείχος.
Η κάτοψη του συνόλου έχει σχήμα σχεδόν πεντάπλευρο με μέγιστες εσωτερικές διαστάσεις 28x28m περίπου.
Δίνει την εντύπωση καστρομονάστηρου, αλλά δεν είναι ούτε υπήρξε ποτέ.

Μέρος του ναϋδρίου είναι ενσωματωμένο στο εξωτερικό Βυζαντινό τείχος.

Ο πύργος διατηρείται σε ύψος 4 μέτρων περίπου.

Η κάτοψή του είναι ορθογώνιο 6,60x8,50μ και το πάχος των τοίχων είναι περίπου 1,60μ.

Οι τοίχοι είναι όλοι τυφλοί και δεν έχουν ούτε ποδαρικά ούτε παράθυρα ούτε πολεμίστρες. Τα ερείπια δεν μας βοηθούν να μαντέψουμε τον ακριβή αριθμό των ορόφων του.

---

Πηγές

• «Παλαιόπυργος Τρικάλων», Πασχάλης Ανδρούδης, Πρακτικά Β‘ Συνεδρίου Τρικαλινών Σπουδών, Νοέμβριος 1990.
• Αλέξανδρος Καλαντζής , ιστοσελίδα Κάστρα της Ελλάδας