Βλέπεις κτίρια να καταρρέουν σαν να είναι φτιαγμένα από χαρτί, άλλα να πέφτουν σαν να έβαλε κάποιο αόρατο χέρι ‘άτσαλα’ ένα τουβλάκι ντόμινο και αναρωτιέσαι από τι μπορεί να ήταν φτιαγμένες οι κατασκευές που εξαφανίστηκαν στο σεισμό της Τουρκίας και της Συρίας και πήραν μαζί τους χιλιάδες ζωές.
Σε δεύτερο χρόνο, σκέφτεσαι πόσα Ρίχτερ μπορεί να ‘αντέχει’ το δικό σου κτίριο.
Ας βάλουμε μια σειρά στις απορίες μας.
Όπως λέει η πρώην ανταποκρίτρια της Washington Post στην Τουρκία, Asli Aydintasbas "για την καταστροφή δεν φταίει μόνο η φύση.
Φταίει και ο ανθρώπινος παράγοντας".
Για την ακρίβεια, οι πρόχειρες κατασκευαστικές πρακτικές.
Η Aydintasbas έζησε το φονικό σεισμό του 1999 “όταν μάθαμε γρήγορα ότι δεν ήταν ο ίδιος ο σεισμός, αλλά οι ανθρωπογενείς τσιμεντόλιθοι που σκοτώνουν ανθρώπους.
Η ευθύνη πήγε στους εργολάβους που χρησιμοποίησαν φθηνά υλικά, στους αξιωματούχους που απέτυχαν να ενισχύσουν τους σχετικά χαλαρούς οικοδομικούς κανόνες της χώρας και, φυσικά, στην κυβέρνηση που απέτυχε να αναπτύξει μια εθνική στρατηγική αντιμετώπισης σεισμών.
Ο σεισμός του ‘99 ήταν η αφορμή για την αλλαγή του πολιτικού σκηνικού στην Τουρκία και την άνοδο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην εξουσία.
“Όταν έγινε αυτή, το 2002, το ΑΚΡ είχε επικεντρώσει στις μεταρρυθμίσεις και τους στενότερους δεσμούς με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα κεφάλαια διοχετεύθηκαν για την κατασκευή ασφαλέστερων σχολείων και άλλων δημόσιων κτιρίων, σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς οικοδομικούς κώδικες”.
Τι είναι οι Eurocodes
Οι ευρωπαϊκοί οικοδομικοί κώδικες είναι γνωστοί ως Eurocodes. Πρόκειται για σειρά 10 ευρωπαϊκών προτύπων (ΕN 1990 - EN 1999). Παρέχουν μια κοινή προσέγγιση για το σχεδιασμό κτιρίων και άλλων έργων πολιτικού μηχανικού και δομικών προϊόντων.
Εφαρμόζονται στη στατική μελέτη κτιρίων και άλλων έργων πολιτικού μηχανικού, συμπεριλαμβανομένων γεωτεχνικών πτυχών, σχεδιασμού δομικών πυρκαγιών και καταστάσεων όπως οι σεισμοί, η εκτέλεση και οι προσωρινές κατασκευές.
Προσδιορίζουν τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να διεξάγεται ο δομικός σχεδιασμός εντός της ΕΕ.
Ο λόγος της ύπαρξης τους είναι:
Η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις για μηχανική αντοχή και σταθερότητα και την ασφάλεια, σε περίπτωση πυρκαγιάς -όπως έχουν καθιερωθεί από το δίκαιο της ΕΕ.
Η παροχή μιας βάσης προδιαγραφών κατασκευαστικής και μηχανικής συμφωνίας και
το πλαίσιο για τη δημιουργία εναρμονισμένων τεχνικών προδιαγραφών για τα οικοδομικά προϊόντα.
Από το Μάρτιο του 2010 οι Eurocodes είναι υποχρεωτικοί για τις προδιαγραφές των ευρωπαϊκών δημοσίων έργων και προορίστηκαν για de facto πρότυπο του ιδιωτικού τομέα.
Οι τελευταίοι κανονισμοί των Eurocodes (8 και ΕΚΩΣ 2000) θέτουν νέες απαιτήσεις για αντισεισμικές κατασκευές -δηλαδή, για κατασκευές αυξημένης πλαστιμότητας.
Προφανώς και θα εξηγήσουμε τι είναι όλα αυτά, αφότου αναφέρουμε ότι σε έκθεση του Αμερικανικού Γεωλογικού Ινστιτούτου είχε τονιστεί ότι στη νότια Τουρκία ο πληθυσμός κατοικεί σε δομές που είναι εξαιρετικά ευάλωτες σε σεισμό “αν και υπάρχουν κάποιες ανθεκτικές δομές.
Διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο τα κτίρια από μη οπλισμένα τούβλα στην τοιχοδομή και πλαίσια από σκυρόδεμα χαμηλού ύψους, υλικά που είναι πολύ άκαμπτα, για να ταλαντευτούν με το τράνταγμα, οπότε είναι πιθανό να λυγίσουν και αυτό να οδηγήσει σε καταστροφικές καταρρεύσεις”.
Από τι υλικά είναι οι οικοδομές στην Ελλάδα;
Το Magazine επικοινώνησε με την StahlPlus, εταιρία κατασκευής και εμπορίας σιδήρου. Ο Κωνσταντίνος Χαλάτσης, ο οποίος δραστηριοποιείται στο χώρο από τη δεκαετία του ‘60, λέει πως “τα δυο εργοστάσια σιδήρου που υπάρχουν στην Ελλάδα, παράγουν προϊόντα που έχουν προδιαγραφές από τις καλύτερες στον κόσμο.
Είναι χαρακτηριστικό πως εξάγουν σε όλες τις ηπείρους. Μαζί με την Ιταλία, η Ελλάδα έχει από τις πιο σοβαρές βιομηχανίες χάλυβα.
Ο τρόπος που χτίζονται τα κτίρια στην Ελλάδα, εφόσον τηρούνται τα σχέδια του μηχανικού, διασφαλίζουν πως σε περίπτωση ενός δυνατού σεισμού, η οικοδομή θα ‘πληγωθεί’ λίγο ή πολύ, αλλά δεν θα πέσει στο κεφάλι μας.
Η μεγαλύτερη αδυναμία του σκυροδέματος είναι η αντοχή του στην ένταση τεντώματος (δεν έχει ελαστικότητα). Μπορεί να είναι μικρότερη από το 10% της θλιπτικής αντοχής του. Για αυτό ενισχύεται με τρόπο που να γίνει ισχυρό, σε κάθε είδους καταπόνηση.
Τα σίδερα που πουλιούνται στην χώρα μας είναι προδιαγραφών Β500C. Είναι από τις πιο αυστηρές στον πλανήτη.
Σημαίνουν πως ο χάλυβας έχει πολύ καλή συγκολλησιμότητα (καλή συμπεριφορά στη συγκόλληση), ολκιμότητα (βλ. ικανότητα περιοχής από οπλισμένο σκυρόδεμα να ανταποκριθεί σε μεγάλες μετελαστικές παραμορφώσεις -χωρίς να μειωθεί σημαντικά αυτή η δυνατότητα) και ελαστικότητα.
Τα μηχανικά χαρακτηριστικά που οφείλονται στη χημική σύνθεση, δεν επηρεάζονται έπειτα από πυρκαγιά, ενώ υπάρχει μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στη διάβρωση.
Ο ρόλος του χάλυβα μαζί με το μπετόν αρμέ είναι η ελαστικότητα του σιδήρου και η δύναμη του μπετόν να κρατήσουν όρθιο το κτίριο.
Το 90% των οικοδομών στην Ελλάδα έχουν κατασκευαστεί από ελληνικό σίδηρο που τηρεί τις πιο αυστηρές προδιαγραφές. Δεν υπάρχει κίνδυνος κατάρρευσης, εφόσον έχει τηρηθεί το σχέδιο και η στατική μελέτη του μηχανικού -που επειδή δραστηριοποιείται σε σεισμογενή χώρα έχει αποκτήσει σοβαρή τεχνογνωσία.
Μετά κάθε μεγάλο σεισμό στην Ελλάδα, ενισχύθηκε περαιτέρω ο σεισμικός κανονισμός.
Έτσι, πριν το 1985 η αναλογία χάλυβα σε κυβικό μπετόν ήταν 70 με 80 κιλά. Τώρα ξεπερνούν τα 120 με τα 130 κιλά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου