«Τα ντοκιμαντέρ είναι ιδιαίτερα σημαντικά στην περιοχή μας», λέει η προγραμματίστρια του φεστιβάλ Rada Šešić. «Είναι ένα είδος βαρόμετρου μιας κοινωνίας, σηματοδοτούν τι βράζει κάτω από την επιφάνεια»
Η διαδικασία επιλογής και στη συνέχεια προβολής ταινιών για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Σεράγεβο (SFF) είναι μια βαθιά προσωπική εμπειρία για τον προγραμματιστή Rada Šešić.
«Θα σας αποκαλύψω ένα μυστικό», εκμυστηρεύεται ο Σέσιτς. «Αφού παρουσιάσω την ταινία και τον δημιουργό, μένω στον κινηματογράφο και ακούω πώς "αναπνέει" το κοινό, πώς αντιδρά. Ανατριχιάζω κάθε φορά που κάποιος ανοίγει την πόρτα με ένα κτύπημα ή φεύγει στη μέση της ταινίας, με πονάει να βλέπω ένα ανήσυχο, νευρικό κοινό».
Η Šešić θα κρατήσει την αναπνοή της κάθε φορά για τις προβολές των 21 ταινιών (συμπεριλαμβανομένων 19 στο διαγωνιστικό) του φετινού τμήματος ντοκιμαντέρ, που επιλέχθηκαν από 275 υποψηφιότητες.
«Κάθε προβολή δίνει την αίσθηση ότι είμαι φοιτήτρια που δίνει εξετάσεις και εγώ, όχι μόνο οι σκηνοθέτες, αισθάνομαι ότι η προβολή στο Σεράγεβο είναι μια ειδική περίσταση, κατά κάποιο τρόπο επίσημη», λέει. «Έχουμε πολλές παγκόσμιες ή διεθνείς πρεμιέρες κάθε χρόνο και εκείνη η στιγμή που η ταινία συναντά το κοινό είναι συνήθως αρκετά συναισθηματική».
Ο Šešić αξιολογεί τη φετινή επιλογή ως «πολύ ώριμες, συναρπαστικές και συναρπαστικές ταινίες», οι οποίες θα κριθούν από κριτική επιτροπή αποτελούμενη από τους Mandy Chang (ιδρυτής και δημιουργικός διευθυντής της εταιρείας ντοκιμαντέρ Undeniable), Marek Hovorka (ιδρυτής και διευθυντής του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Ji.hlava στην Τσεχία) και τον αναγνωρισμένο Κινέζο δημιουργό ντοκιμαντέρ Wang Xiaoshuai (Beijing Bicycle).
Ο διαγωνισμός θα ανοίξει με την παγκόσμια πρεμιέρα της τελευταίας ταινίας της Ουγγαρέζας σκηνοθέτιδας Άννα Ρούμπι «Η ζωή σου χωρίς εμένα», η οποία ακολουθεί μια ομάδα ηλικιωμένων μητέρων στις προσπάθειές τους να διασφαλίσουν ότι το σύστημα υποστήριξης που έχουν δημιουργήσει για τα ενήλικα παιδιά τους με αναπηρία θα συνεχιστεί και μετά τον θάνατο αυτών των μητέρων.
Θα υπάρξει ισχυρή ουκρανική παρουσία φέτος - το Σεράγεβο άνοιξε χώρο για Ουκρανούς σκηνοθέτες στον απόηχο της εισβολής της Ρωσίας το 2022 - με έργα όπως η παγκόσμια πρεμιέρα του Dad's Lullaby, το μεγάλου μήκους ντεμπούτο της αναγνωρισμένης Ουκρανής σκηνοθέτιδας ταινιών μικρού μήκους Lesia Diak, μια ματιά στις ζωές τραυματισμένων στρατιωτών καθώς επιστρέφουν στην πατρίδα τους στις οικογένειές τους. Μαζί με τον Diak θα είναι η Maria Stoianova, της οποίας τα Θραύσματα Πάγου ιχνηλατούν την οικογενειακή ιστορία της σκηνοθέτιδας ως καθρέφτη της ιστορίας της χώρας της. και το A Picture to Remember της Olga Chernykh, ένα πορτρέτο τριών γενεών γυναικών της Ουκρανίας, από τις ημέρες της ΕΣΣΔ μέχρι σήμερα.
"Εκτός από τις κινηματογραφικές ιδιότητες, η επιλογή μας απεικονίζει πολύ δυναμικά την πραγματικότητα γύρω μας. οι ταινίες είναι αρκετά τολμηρές, απλές και γενναίες», λέει ο Šešić. «Έμεινα έκπληκτος από την οικειότητα που επιτεύχθηκε σε τόσες πολλές προσωπικές ιστορίες συγγραφέων».
Δύο κροατικές παραγωγές είναι μεταξύ των κορυφαίων ντοκιμαντέρ φέτος. Το BBC έχει ήδη πάρει το Pavilion 6 του Goran Devis, μια ματιά στο θέμα των εμβολιασμών COVID που γίνονται με μια πινελιά χιούμορ, ενώ το Our Children του Silvestar Kolbas βρίσκει επίσης το αστείο στην αναδρομή του στην 30χρονη ιστορία της οικογένειάς του αμφισβητώντας την «ανατροφή των παιδιών, τον γάμο και την αρμονία της ζωής».
Ο Šešić επισημαίνει το βιβλίο της γεννημένης στη Βοσνία Maja Novakovic At the Door of the House, Who Will Come Knocking ως «ωδή στο ανθρώπινο πνεύμα, γιορτάζοντας τη σχεδόν ιερή σύνδεση μεταξύ ανθρώπου και φύσης».
«Τα ντοκιμαντέρ έχουν μεγάλη σημασία στην περιοχή μας», λέει ο Šešić. «Είναι ένα είδος βαρόμετρου μιας κοινωνίας που μετρά την πολιτική και κοινωνική «θερμοκρασία», σηματοδοτούν τι βράζει κάτω από την επιφάνεια. Συχνά, χρησιμεύουν ως εργαλεία κοινωνικής και πολιτικής συζήτησης, εμπλέκοντάς μας σε ουσιαστικές συζητήσεις».
Και προσθέτει: «Μερικές φορές, τα θέματα ταμπού δεν φτάνουν στην επικρατούσα κοινωνία για μεγάλο χρονικό διάστημα. Συνεχώς παραβλέπονται, παραμελούνται και σπρώχνονται «κάτω από ένα χαλί», αλλά πρέπει να τους δούμε και να τους συζητήσουμε. Ζητήματα φύλου, μεταπολεμικά τραύματα, ενδοοικογενειακή βία και σιωπή γύρω από αυτό. Τα καλοφτιαγμένα ντοκιμαντέρ έχουν τη δύναμη να πυροδοτήσουν αυτές τις συζητήσεις».
Τα ντοκιμαντέρ αποτελούν επίσης μέρος του DNA του SFF, λέει, που χρονολογείται από ένα τριήμερο πρόγραμμα προβολών πριν από 20 χρόνια και από τότε επεκτάθηκε σε πλατφόρμες όπως το πρόγραμμα Dealing with the Past, μια αγορά αληθινών ιστοριών και μια μπουτίκ Docu Rough Cut, η οποία είναι «καθοριστική για να βοηθήσει πολλά περιφερειακά έργα ντοκιμαντέρ στο δρόμο τους για να προσεγγίσουν το διεθνές κοινό».
"Αυτά τα μη ανταγωνιστικά αλλά εξαιρετικά σημαντικά προγράμματα φέρνουν σχετικές αφηγήσεις να ακουστούν και να συζητηθούν", λέει ο Šešić. «Είμαι ενθουσιασμένος κάθε χρόνο για τις προβολές των ταινιών που επιλέχθηκαν, επειδή το φεστιβάλ έχει να κάνει με τις συναντήσεις μεταξύ των ταινιών και του κοινού και των κινηματογραφιστών που συζητούν για το έργο τους».
Και καταλήγει: «Το φεστιβάλ στο Σεράγεβο έχει ένα πιστό, έξυπνο κοινό που ενδιαφέρεται για τον κινηματογράφο ντοκιμαντέρ. Αυτό το κοινό ανταποκρίνεται στη συνάφεια και την ίντριγκα της ιστορίας, αλλά ξέρει επίσης πώς να σέβεται την καλλιτεχνική έκφραση του συγγραφέα. Τα ντοκιμαντέρ του διαγωνισμού μας δίνουν στον θεατή τροφή για σκέψη που μπορεί κάλλιστα, μακροπρόθεσμα, να επιφέρει θετική αλλαγή».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου