07 Ιανουαρίου 2014

Χαρτογραφώντας το 2014...

Θα είναι πράγματι πολύ κερδισμένα τα περιθωριακά, αντι-ΕΕ κόμματα στις ευρωπαϊκές βουλευτικές εκλογές;
Σίγουρα. Οι ευρωεκλογές, που θα πραγματοποιηθούν τον Μάιο, προσφέρουν τις ιδανικές συνθήκες για δραματικές εξελίξεις στην ακροδεξιά, στην άκρα αριστερά και σε άλλες ομάδες που τάσσονται ενάντια της ΕΕ. Ο συνδυασμός των αδύναμων οικονομιών, των υψηλών ποσοστών ανεργίας, της απογοήτευσης με την ΕΕ και τα κυρίαρχα πολιτικά κόμματα, της χαμηλής προσέλευσης και της αναλογικής εκπροσώπησης θα διασφαλίσει το γεγονός ότι το πολιτικό περιθώριο θα καταλάβει περισσότερο από 25 τοις εκατό των εδρών στο κοινοβούλιο. Ιδιαίτερη προσοχή αξίζει να δοθεί στο Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία, στο κόμμα Ανεξαρτησίας του Ην. Βασιλείου στη Βρετανία, στον ΣΥΡΙΖΑ της Ελλάδας και στο κόμμα Ολλανδική Ελευθερία –όλα εκ των οποίων μπορεί να αναδειχθούν στην κορυφή των δημοσκοπήσεων στις αντίστοιχες χώρες τους. Τα αποτελέσματα θα είναι τραυματικά για τα κύρια ευρωπαϊκά κόμματα σε ολόκληρη την ήπειρο. Στο ίδιο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, συντηρητικοί και σοσιαλιστές θα αναγκαστούν να συσπειρωθούν στο κέντρο, προκειμένου να διατηρήσουν μία πλειοψηφία υπέρ της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θα καταφέρουν τα περίφημα «Abenomics» να ξεσηκώσουν τον πληθωρισμό στο 2 τοις εκατό έως το τέλος του 2014;
Όχι. Στόχος της πολιτικής που είναι γνωστή ως «ποσοτική και ποιοτική χαλάρωση», η οποία ανακοινώθηκε τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους, είναι να επιτευχθεί και στη συνέχεια να διατηρηθεί ο στόχος πληθωρισμού του 2 τοις εκατό (τιμή η οποία κρίνεται ως ισοδύναμη της σταθερότητας των τιμών), «κατά το συντομότερο χρονικό διάστημα, με χρονικό ορίζοντα περίπου δύο ετών». Μεταξύ Ιανουαρίου και Οκτωβρίου του 2013, ο δομικός δείκτης CPI (Δείκτης Τιμών Καταναλωτή) αυξήθηκε κατά 0,6 τοις εκατό, μία αντιστροφή της προηγούμενης αποπληθωριστικής τάσης, κυρίως λόγω της υποτίμησης. Επιπλέον, η οικονομία αυξάνεται με ρυθμούς ταχύτερους των δυνατοτήτων της, μειώνοντας, έστω και ασταθώς, το παραγωγικό κενό.
Όμως, ο προτεινόμενος διπλασιασμός των συμμετοχών ιαπωνικών κρατικών ομολόγων της Τράπεζας της Ιαπωνίας, ακόμα και μαζί με τον υπερδιπλασιασμό της λήξης τους, αποκλείεται να είναι αρκετός για να επιτευχθεί ο στόχος σε κάτι περισσότερο από έναν χρόνο. Θα χρειαστεί περισσότερη δράση, ιδίως ενόψει της κακά προγραμματισμένης αύξησης του φόρου κατανάλωσης που θα εφαρμοστεί κατά το επόμενο έτος.
Θα είναι το 2014 η χρονιά που θα σηματοδοτήσει την αρχή της εποχής του διαστημικού τουρισμού;
Πίσω στο 2004, ο Sir Richard Branson ανακοίνωσε ένα τολμηρό σχέδιο για την πρώτη εμπορική επιχείρηση διαστημικών ταξιδιών στον κόσμο, την Virgin Galactic. Ένας στόλος πέντε διαστημικών αεροπλάνων θα μετέφερε 3000 «αστροναύτες» σε σύντομες υποτροχιακές πτήσεις μεταξύ του 2007 και του 2012, είχε δηλώσει τότε. Σήμερα, έπειτα από μία καθυστέρηση επτά χρόνων που έχει προκληθεί από μία σειρά τεχνικών και ρυθμιστικών προβλημάτων, ο Sir Richard δηλώσει ότι η Virgin Galactic θα είναι πραγματικά έτοιμη να ξεκινήσει πτήσεις διαστημικού τουρισμού από το νότιο Νέο Μεξικό, τον Αύγουστο του 2014. Ήδη, περίπου 600 επίδοξοι αστροναύτες έχουν κάνει κρατήσεις για θέσεις αξίας $250.000 στα αεροπλάνα SpaceShipTwo της Virgin. Τα αεροπλάνα θα τους μεταφέρουν σε υψόμετρο 100 χλμ –με περίπου 5 λεπτά μηδενικής βαρύτητας και καταπληκτική θέα από το διάστημα. Οι καθυστερήσεις του εγχειρήματος μέχρι σήμερα, υποδεικνύουν ότι η ημερομηνία-στόχος μπορεί και πάλι να μην επιτευχθεί, αλλά η ημερομηνία έναρξης της Virgin Galactic φαίνεται πλέον πολύ πιο ρεαλιστική, έτσι προβλέπω ότι η πρώτη εμπορική πτήση θα λάβει χώρα το Δεκέμβριο.
Ποιος θα κερδίσει το Παγκόσμιο Κύπελλο;
Είναι εκπληκτικό το πόσο τυχαία είναι τα αποτελέσματα οποιουδήποτε Παγκοσμίου Κυπέλλου. Αυτό συμβαίνει διότι είναι ένα πολύ σύντομο τουρνουά. Ο νικητής ουσιαστικά παίζει μόλις επτά παιχνίδια. Σε ένα τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, η τύχη παίζει τεράστιο ρόλο, ιδιαίτερα στους τελευταίους γύρους όπου τα περισσότερα παιχνίδια κρίνονται στο ένα γκολ ή και στα πέναλτι. Η γραμμή μεταξύ θριάμβου και απόλυτης αποτυχίας είναι πολύ λεπτή και μπορεί να κριθεί από ένα ή δυο σουτ. Παρόλα αυτά, αν έπρεπε να επιλέξουμε ένα φαβορί, αυτό θα ήταν πιθανότατα η Βραζιλία που φιλοξενεί και το τουρνουά. Η Βραζιλιάνοι διαθέτουν μία αξιοσέβαστη ομάδα με την ιδιοφυΐα του Νεϊμάρ στην επίθεση. Τον Ιούνιο κέρδισαν στο Confederations Cup, που είναι και η επίσημη «πρόβα» για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Επιπλέον, ο αθλητικός οικονομολόγος Stefan Szymanski έχει δείξει ότι το πλεονέκτημα της έδρας αξίζει όσο τα δύο τρίτα ενός γκολ ανά παιχνίδι στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο. Ωστόσο, το 3 προς 1 που δίνουν για τη Βραζιλία οι εταιρείες στοιχημάτων είναι πολύ μικρή απόδοση δεδομένου του παράγοντα τύχης που διακρίνει το μουντιάλ. Μία πολύ καλύτερη απόδοση είναι αυτή της Ιταλίας που φτάνει μέχρι και το 28 προς 1.
Προτίθεται η τιμή του πετρελαίου να πέσει κάτω από τα 100 δολάρια ανά βαρέλι;
Η ανεξέλεγκτη αύξηση της προσφοράς και η μέτρια αύξηση της ζήτησης θα μειώσει τις τιμές. Αυτή είναι η συναινετική άποψη που επικρατεί για τις διεθνείς αγορές πετρελαίου το 2014. Ωστόσο, θα γίνει πραγματικότητα; Ο Ali al-Naimi, ο υπουργός πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας δεν είναι φυσικά ένας ανιδιοτελής παρατηρητής, αλλά η άποψή του, που λέει ότι «η αγορά είναι στην καλύτερη δυνατή κατάσταση», δεν είναι δίχως αξία. Παρά τα λόγια περί αύξησης της προσφοράς και της επανάστασης του σχιστολιθικού, υπάρχουν καλές πιθανότητες ότι το Brent, που αποτελεί σημείο αναφοράς για το πετρέλαιο, θα κυμανθεί κατά μέσο όρο σε πάνω από $100 ανά βαρέλι το επόμενο έτος –όπως έχει συμβεί και κάθε χρόνο από το 2011 και μετά. Ένας λόγος είναι η ζήτηση. Η κατανάλωση δεν είναι ισχυρή μόνο στις ΗΠΑ, αλλά επανέρχεται σε υψηλά επίπεδα και στην Ευρώπη. Η εταιρεία συμβούλων Energy Aspects, εκτιμά πιθανή αύξηση της ζήτησης κατά 1,5 εκατ. βαρέλια ημερησίως για το επόμενο έτος, εφόσον η αναδυόμενη ζήτηση της αγοράς (και των νομισμάτων) διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα στον απόηχο της σταδιακής μείωσης που προτίθεται να εφαρμόσει η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ. Για να το θέσουμε σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, οι περισσότεροι αναλυτές αναμένουν αύξηση ημερήσιας κατανάλωσης κατά 1,2 εκατ. βαρέλια. Υπάρχει μία καλή πιθανότητα ότι θα συνεχιστούν οι διακοπές εφοδιασμού στο Ιράκ, τη Λιβύη και τη Νιγηρία –χώρες που έχουν παράσχει στήριγμα για το Brent. Και ενώ οι σχέσεις μεταξύ Δύσης και Ιράν καλυτερεύουν, η Ισλαμική Δημοκρατία δε μπορεί να εξάγει περισσότερο από 1 εκατ. βαρέλια ημερησίως. Στην πραγματικότητα, η αστάθεια στη Μέση Ανατολή σημαίνει ότι οι κίνδυνοι εκτίναξης των τιμών είναι μεγαλύτεροι από την πιθανότητα μίας μεγάλης πτώσης.
Θα πέσει ο ρυθμός ανάπτυξης της Κίνας κάτω από το 7 τοις εκατό;
Όχι. Οι επενδυτές που υποστήριξαν τις πτωτικές τάσεις στην Κίνα το 2013 είχαν σημαντική ενθάρρυνση. Πολλοί είναι πεπεισμένοι ότι το 2014 θα φέρει την κατάρρευση. Τα επισφαλή δάνεια συσσωρεύονται, το σκιώδες χρηματοπιστωτικό σύστημα βρίσκεται σε χάος και οι τοπικές κυβερνήσεις είναι βυθισμένες στο χρέος. Η υπερβάλλουσα παραγωγική ικανότητα σε σχεδόν κάθε βιομηχανικό κλάδο υπονομεύει τα εταιρικά κέρδη. Το κόστος της πίστωσης, του ηλεκτρικού ρεύματος, του νερού και άλλων βασικών εισροών πρόκειται να αυξηθεί καθώς το Πεκίνο επιδιώκει μία νέα ατζέντα μεταρρυθμίσεων. Οι φούσκες ακινήτων σε ορισμένες περιοχές της χώρας έχουν ήδη «σκάσει», ενώ οι σε άλλα μέρη οι τιμές των κατοικιών έχουν αγγίξει ιλιγγιώδη ποσά. Σίγουρα, τα σημάδια αυτά προμηνύουν την καταστροφή; Όχι. Σύμφωνα με την China Confidential, μία υπηρεσία ερευνών των FT, η αύξηση του ΑΕΠ κατά το επόμενο έτος είναι πιθανό να φτάσει λίγο πάνω από το 7 τοις εκατό, μετά από ένα αναμενόμενο 7,6 τοις εκατό. Η υπόθεση για αυτή την αισιόδοξη προοπτική, βασίζεται κυρίως στις συνεχιζόμενες ισχυρές καταναλωτικές δαπάνες, στον ραγδαία αναπτυσσόμενο τομέα των υπηρεσιών και σε μία ακόμη τάση που ίσως έχει περάσει υπερβολικά απαρατήρητη σε παγκόσμιο επίπεδο –τη νομισματοποίηση της τεράστιας αγροτικής οικονομίας της Κίνας.
Θα είναι ο Narendra Modi ο επόμενος πρωθυπουργός της Ινδίας;
Ναι. Ο κ. Modi του ινδικού εθνικιστικού κόμματος Bharatiya Janata (BJT) έχει τις περισσότερες πιθανότητες να σχηματίσει κυβέρνηση μετά από τις γενικές εκλογές του 2014. Είναι φιλόδοξος, καλά οργανωμένος και πειστικός ρήτορας. Οι επενδυτές θαυμάζουν την απόδοσή του ως επικεφαλής υπουργού του Γκουτζαράτ. Το BJT τα πήγε θεαματικά καλά στις τελευταίες πολιτειακές εκλογές σε Rajasthan και Madhya Pradesh, κυρίως διότι οι ψηφοφόροι είναι βαθιά απογοητευμένοι με το Κόμμα του Κογκρέσου που έχει κυβερνήσει στο κέντρο κατά την τελευταία δεκαετία. Ωστόσο, τίποτα δεν είναι γραμμένο. Το BJP έχει ελάχιστη παρουσία στα βορειοανατολικά της Ινδίας, ενώ η φήμη του κυρίου Modi ως ακτιβιστή ινδουιστή καθιστά δύσκολο το να κερδίσει την υποστήριξη των Μουσουλμάνων ή των περιφερειακών πολιτικών κομμάτων από τα οποία θα χρειαστεί πιθανώς βοήθεια για να σχηματίσει συνασπισμό. Οι εναλλακτικές λύσεις για την πρωθυπουργία του Modi περιλαμβάνουν μία κυβέρνηση υπό την ηγεσία ενός πλέον δεκτικού ηγέτη του BJP, και ένα «τρίτο μέτωπο» διοίκησης από περιφερειακά και αριστερά κόμματα.
Θα ψηφίσει η Σκοτία την ανεξαρτησία της μέσα στο 2014;
Όχι. Αν και οι δημοσκοπήσεις έχουν παρουσιάσει διάφορες διακυμάνσεις τον τελευταίο χρόνο, έχει υπάρξει σταθερή πλειοψηφία υπέρ της διατήρησης της ένωσης, με το προβάδισμα να κυμαίνεται μεταξύ 10 και 30 ποσοστιαίων μονάδων. Είναι αλήθεια ότι έχουν προκύψει ορισμένες αβεβαιότητες που ενδέχεται να επηρεάσουν το αποτέλεσμα όταν ψηφίσει η Σκοτία τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, όπως η απόφαση επέκτασης του δικαιώματος ψήφου σε άτομα 16 και 17 ετών. Καθώς τα άτομα κάτω των 18 δεν έχουν δικαίωμα να ψηφίσουν στις βρετανικές γενικές εκλογές, είναι λιγότερο εύκολο να εκτιμηθούν οι προθέσεις τους. Φυσικά, δεν πρέπει να υποτιμάμε και την ιδιοφυή εκστρατεία του Alex Salmond, του ηγέτη του Αυτονομιστικού Εθνικού Κόμματος της Σκοτίας. Παρ’ όλα αυτά, η Σκωτία φαίνεται πιθανότερο να ψηφίσει ώστε να παραμείνει εντός του Ηνωμένου Βασιλείου. Το μεγαλύτερο ερώτημα αφορά το περιθώριο της νίκης για την εκστρατεία «Better Together» (καλύτερα μαζί). Είναι αρκετά πιθανό ότι το περιθώριο νίκης μπορεί να είναι πολύ μικρότερα από αυτό που αναμένουν οι ενωτικοί. Ενδέχεται να μην είναι αρκετό ώστε να διευθετήσει οριστικά το ζήτημα. Σε αυτή την περίπτωση, η μάχη θα συνεχιστεί ως προς τη μεταβίβαση περαιτέρω αρμοδιοτήτων στην κυβέρνηση της Σκοτίας, με πιθανές επιπτώσεις για την ευρύτερη σχέση μεταξύ των εθνών του Ηνωμένου Βασιλείου. 
Πηγή:www.sofokleous10.gr