ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ-ΚΙΝΑΛ: Παρτίδα σκάκι για τρεις με στόχο τον έλεγχο του Κέντρου
Δύο μήνες μετά τις εκλογές, το πολιτικό παιχνίδι έχει αρχίσει να ζεσταίνεται.
Παρά τη σχετική αδιαφορία της κοινωνίας και το (εύλογο) μετεκλογικό μούδιασμα των πολιτικών στελεχών, τα κομματικά επιτελεία ανεβάζουν ρυθμούς και κάνουν τον σχεδιασμό τους για το επόμενο διάστημα. Έχει ιδιαίτερη σημασία ότι παρ’ όλο που ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει καθαρό διάδρομο τετραετίας, τα κόμματα παίρνουν πολύ σοβαρά υπ’ όψη τους το σενάριο της πρόωρης εκλογής στις κάλπες με στόχο να «καεί» η απλή αναλογική. Υπενθυμίζεται ότι οι επόμενες εκλογές θα γίνουν με το σύστημα της απλής αναλογική και όποιος εκλογικός νόμος ψηφιστεί από αυτή τη Βουλή θα έχει ισχύ από τις μεθεπόμενες –εκτός αν ψηφιστεί από 200 βουλευτές.
Συνωστισμός στο Κέντρο
Όλα δείχνουν ότι το πολιτικό παίγνιο θα επικεντρωθεί στο Κέντρο. Το Μαξίμου και η Κουμουνδούρου εκτιμούν ότι ο ενδιάμεσος χώρος έχει τη δεξαμενή ψήφων που μπορεί να κρίνει την ισορροπία των πολιτικών δυνάμεων. Κατά συνέπεια, παρατηρείται μεγάλος συνωστισμός στο Κέντρο. Μήλον της έριδος για τα δύο μεγάλα κόμματα είναι βέβαια το ΚΙΝΑΛ.
Ωστόσο, δεν είναι ξεκάθαρο τι ακριβώς θέλουν να κάνουν Νέα Δημοκρατία και ΣΥΡΙΖΑ με το ΚΙΝΑΛ.
Θα επιδιώξουν να το «έλξουν» πολιτικά ώστε να το καταστήσουν εταίρο σε μελλοντικά κυβερνητικά σχήματα;
Ή μήπως θα επιλέξουν να το πιέσουν ασφυκτικά ώστε να του του αποσπάσουν στελέχη και ψηφοφόρους.
Βεβαίως, η υιοθέτηση της δεύτερης εναλλακτικής μπορεί σε βάθος χρόνο να οδηγήσει στην πρώτη.
Η Νέα Δημοκρατία
Για την ώρα ο Κυριάκος Μητσοτάκης εμφανίζεται πολύ ισχυρός για να κάνει παραχωρήσεις. Με το 40% της 7ης Ιουλίου και με ευνοϊκές τις δημοσκοπήσεις, είναι λογικό να έχει την πεποίθηση ότι η Νέα Δημοκρατία μπορεί από μόνη της να είναι ο ένας πόλος του πολιτικού συστήματος και να κυβερνάει με αυτοδυναμία. Οι πραγματικές προθέσεις του κ. Μητσοτάκη θα φανούν σε τρία μείζονα ζητήματα που θα κριθούν το επόμενο διάστημα:
Στον εκλογικό νόμο.
Στο πρόσωπο που θα προταθεί για την Προεδρία της Δημοκρατίας
Στη ρύθμιση που θα έρθει στη Συνταγματική Αναθεώρηση για την εκλογή Προέδρου.
Από τις προτάσεις που θα κάνει ο κ. Μητσοτάκης θα φανούν οι προθέσεις τους απέναντι στο ΚΙΝΑΛ. Σε ό,τι αφορά το πρόσωπο του Προέδρου, τα πράματα είναι πιο εύκολα γιατί αν ο κ. Μητσοτάκη προτείνει πρόσωπο από τον χώρο της Κεντροαριστεράς (δεν είναι τυχαίο ότι έχουν ακουστεί τα ονόματα των κυριών Διαμαντοπούλου και Δαμανάκη), το ΚΙΝΑΛ δύσκολα θα αρνηθεί. Τις όποιες γκρίνιες στο εσωκομματικό πεδίο ο κ. Μητσοτάκης μπορεί να τις χειριστεί εύκολα, δεδομένου του συντριπτικού συσχετισμού υπέρ του.
Από την άλλη. στα θέματα του Προέδρου τη Δημοκρατίας τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα. Το ΚΙΝΑΛ δεν δέχεται την εκλογή Προέδρου (στην τελική ψηφοφορία) με 151, κάτι που επιδιώκει η ΝΔ. Στον δε εκλογικό νόμο το ΚΙΝΑΛ θέλει μεν ένα πιο απλό αναλογικό σύστημα, το οποίο, όμως, θα διασφαλίζει την «κυβερνησιμότητα». Στη σχετική απάντησή του στη ΔΕΘ ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε μεν μόνο στην «κυβερνησιμότητα», αλλά έκανε λόγο για αυτοδυναμία που θα βγαίνει με 40%, κάτι που είναι κοντά στην πρόταση εκλογικού νόμου που έχει καταθέσει το ΚΙΝΑΛ. Το ερώτημα είναι βέβαια γιατί η Νέα Δημοκρατία να μην καταθέσει έναν εκλογικό νόμο που να βγάζει καθαρή αυτοδυναμία με 35%, από τη στιγμή που το κλίμα είναι τόσο ευνοϊκό υπέρ της.
Οι κινήσεις του Τσίπρα
Το ζήτημα του ΚΙΝΑΛ είναι σαφώς πιο σημαντικό για τον ΣΥΡΙΖΑ για τρεις λόγους:
Πρώτον, βρίσκεται σε μειονεκτική θέση απέναντι στη Νέα Δημοκρατία.
Δεύτερον, αναφέρεται πλέον και αυτός στην Κεντροαριστερά μέσω της Προοδευτικής Συμμαχίας. Πλέον ο ΣΥΡΙΖΑ αυτοπροσδιορίζεται ως κόμμα της Αριστεράς που εκφράζει την ευρεία δημοκρατική παράταξη.
Τρίτον, επιθυμεί μετ’ επιτάσεως να σπάει το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο και να δείξει ότι έχει συνομιλητές στο πολιτικό σύστημα.
Κοινές πρωτοβουλίες ΣΥΡΙΖΑ-ΚΙΝΑΛ δύσκολα θα υπάρξουν γιατί η Χαριλάου Τρικούπη αισθάνεται ότι απειλείται από τα κεντροαριστερά ανοίγματα του Αλέξη Τσίπρα. Αυτό που θα μπορούσε να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ είναι να αποδεχτεί προτάσεις του ΚΙΝΑΛ για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τη Συνταγματική Αναθεώρηση και τον εκλογικό νόμο.
Πρόκειται βέβαια για κινήσεις υψηλού ρίσκου. Από τη μεριά, είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν εσωκομματικές αντιθέσεις, ιδιαίτερα για το ζήτημα της εγκατάλειψης της απλής αναλογικής. Από την άλλη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης μπορεί να εξουδετερώσει αυτές τις πρωτοβουλίες… αποδεχόμενος τες. Ειδικά για τον εκλογικό νόμο, υποστήριξή του και από τα τρία κόμματα σημαίνει ότι θα ισχύσει από τις επόμενες εκλογές.
Η ανάγκη των πρωτοβουλιών
Στο ΚΙΝΑΛ οι διαθέσεις είναι αντιφατικές. Η ανακούφιση για το εκλογικό αποτέλεσμα συνδυάζεται με την ανησυχία για τις προοπτικές του κόμματος. Ταυτόχρονα, στη Χαριλάου Τρικούπη αντιλαμβάνονται ότι απέναντι στον ενισχυμένο δικομματισμό δεν αρκεί να λες «ούτε με τον έναν ούτε με τον άλλο». Αν ένα κόμμα που βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος δεν παίρνει πρωτοβουλίες, θα πάρουν οι άλλοι για αυτό. Το ΚΙΝΑΛ χρειάζεται λοιπόν πρωτοβουλίες. Το ζήτημα είναι να αποφασίσει προς ποια κατεύθυνση θα είναι αυτές.
Αυτή η παρτίδα σκάκι για τρεις είναι πολύ περίπλοκη…
