Προ των πυλών «δίδυμη» κρίση στην Ευρώπη;
Με την Ευρώπη να βρίσκεται για μια ακόμη φορά σε κρίσιμο σταυροδρόμι και τους πολιτικούς να συνεχίζουν να στρουθοκαμηλίζουν, πολλά κράτη βρίσκονται αντιμέτωπα όχι μόνο με οικονομική, αλλά και με πολιτική κρίση.
Το μοντέλο της αυστηρής δημοσιονομικής προσαρμογής που επέβαλε η Γερμανία στην Ε.Ε., «στραγγάλισε» κοινωνίες και οικονομίες, με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι φωνές που αμφισβητούν το ευρωπαϊκό ιδεώδες και που θεωρούν αντιλαϊκές τις πολιτικές που εφαρμόζουν οι ηγέτες της Γηραιάς Ηπείρου.
Η αυξανόμενη άνοδος των ευρωσκεπτικιστών και των ακροδεξιών κομμάτων, προκαλεί πολιτική αστάθεια σε αρκετές χώρες της Ε.Ε.. κάτι που εντείνει τον προβληματισμό και για τις οικονομικές προοπτικές τους.
Γερμανία
Ηχηρό «καμπανάκι» ήταν για ολόκληρη την Ευρώπη οι τοπικές εκλογές στα ανατολικά κρατίδια της Γερμανίας, τη Σαξονία και το Βρανδεμβούργο στις αρχές του μήνα, όπου η ακροδεξιά Εναλλακτική διπλασίασε τα ποσοστά της, σε βάρος των κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού.
Η άνοδος της ακροδεξιάς AfD έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό, ωστόσο το εκλογικό αποτέλεσμα, ήρθε για να επιβεβαιώσει την δυναμική που αποκτά πανευρωπαϊκά η ακροδεξιά.
Το πολιτικό σκηνικό στη Γερμανία είναι ρευστό και ουδείς μπορεί να γνωρίζει πως θα εξελιχθούν τα πράγματα. Οι σοσιαλοδημοκράτες πληρώνουν το τίμημα της συγκυβέρνησης με τους χριστιανοδημοκράτες, ενώ η άνοδος των Πρασίνων, τους καθιστά τους βασικούς εκφραστές του κέντρου.
Οι πολιτικές εξελίξεις μπορεί να είναι απρόβλεπτες, καθώς η γερμανική οικονομία «φλερτάρει» επικίνδυνα με την ύφεση. Το τελευταίο «χτύπημα» στην ατμομηχανή της Ευρωζώνης προήλθε από το Ινστιτούτο Kiel για την Παγκόσμια Οικονομία (IfW) που εκτίμησε ότι το γερμανικό ΑΕΠ θα συρρικνωθεί στο γ’ τρίμηνο του 2019, κάτι που υποδηλώνει ότι τεχνικά η γερμανική οικονομία έχει ήδη διολισθήσει σε ύφεση.
Μετά τα στοιχεία που έδειξαν ότι γερμανική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 0,1% στο β’ τρίμηνο του έτους η συζήτηση γύρω από την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η ατμομηχανή της Ευρώπης «άναψαν», ενώ η κυβέρνηση της Άνγκελα Μέρκελ δέχεται τεράστιες πιέσεις να ανοίξει τα δημόσια ταμεία και να εγκαταλείψει την πολιτική των μηδενικών ελλειμμάτων για να τονώσει τη ζήτηση.
Το ινστιτούτο Kiel έρχεται να βάλει «ταφόπλακα» στις ελπίδες ότι η Γερμανία θα αποφύγει την ύφεση καθώς προβλέπει συρρίκνωση του γερμανικού ΑΕΠ της τάξης του 0,3%, που σημαίνει ότι η οικονομία της χώρας θα συμπληρώσει δυο διαδοχικά τρίμηνα συρρίκνωσης και άρα θα βρεθεί και… τυπικά σε ύφεση.
Παράλληλα, το IfW υποβαθμίζει τις προβλέψεις για την ανάπτυξη στο σύνολο του 2019 στο 0,4% από 0,6% προηγουμένως ενώ τοποθετεί την ανάπτυξη του 2020 στο 1% από 1,6% προηγουμένως, επικαλούμενο τον εμπορικό πόλεμο και το Brexit.
Ισπανία
Στην Ισπανία η κλεψύδρα του χρόνου μετρά πλέον αντίστροφα και όλα δείχνουν πως οι εκλογές είναι μονόδρομος μετά και τη δεύτερη, αποτυχημένη συνάντηση μεταξύ των διαπραγματευτικών ομάδων του Σοσιαλιστικού Κόμματος (PSOE) και των Podemos για τη δυνατότητα άρσης του κυβερνητικού αδιεξόδου.
Αμφότερες οι πλευρές δεν έκαναν βήμα πίσω από τις θέσεις τους. Οι Σοσιαλιστές θέλουν να κυβερνήσουν μόνοι, με κοινοβουλευτική στήριξη από τους Podemos, ενώ το αριστερό κόμμα επιμένει στην κυβέρνηση συμμαχίας.
Οι διαπραγματευτές κι από τις δύο πλευρές διατράνωσαν μετά τη συνάντηση πως δεν προτίθενται να επαναλάβουν καμία κίνηση εάν η άλλη πλευρά δεν μετακινηθεί από τις θέσεις της.
Μάλιστα η εκπρόσωπος των Σοσιαλιστών Αδριάνα Λάστρα δήλωσε πως δεν πρόκειται στο κόμμα τους να εξετάσουν ούτε την έσχατη λύση -τη συνάντηση ανάμεσα στους δύο ηγέτες των παρατάξεων Πέδρο Σάντσεθ και Πάμπλο Ιγκλέσιας- εάν προηγουμένως δεν έχει υπάρξει μία προγραμματική συμφωνία.
Ο διαπραγματευτής των Podemos Πάβλο Ετσενίκε χαρακτήρισε «λάθος» τη στάση του PSOE και πρόσθεσε πως για την παράταξή του «οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να ξεκινήσουν από το σημείο που τις εγκαταλείψαμε τον Ιούλιο» και διεμήνυσε πως δεν πρόκειται να προσφέρουν «τζάμπα ψήφους» στους Σοσιαλιστές.
Σε περίπτωση που το κλίμα ανάμεσα στις δύο παρατάξεις παραμείνει ως είναι και κανένα από τα δύο δεν υπαναχωρήσει, η Ισπανία θα ξαναστήσει ολοταχώς κάλπες στις 10 Νοεμβρίου. Οι Σοσιαλιστές διεμήνυσαν στο αριστερό κόμμα πως ο Σάντσεθ δεν πρόκειται να δεχθεί στις 23 Σεπτεμβρίου την εντολή από τον βασιλιά Φελίπε ΣΤ' εάν δεν έχει εξασφαλίσει τα αναγκαία ερείσματα για να εξασφαλίσει ψήφο εμπιστοσύνης.
Η Λάστρα πάντως έκανε έκκληση στους Podemos να αναθεωρήσουν τη θέση τους μέσα στις επόμενες ημέρες, καθώς έως τη διορία της 23ης Σεπτεμβρίου απομένει χρόνος για μία προγραμματική συμφωνία, τους μηχανισμούς για να επιτηρείται η τήρησή της και για τις θέσεις σε κρίσιμους μηχανισμούς του Κράτους που θα καλύψουν στελέχη του αριστερού κόμματος. «Τους καλώ να σκεφθούν για το τι αξίζει για τη χώρα», τόνισε η Λάστρα.
Ιταλία
Στην Ιταλία μπορεί τα χειρότερα να αποφεύχθηκαν και να ορκίστηκε μια νέα κυβέρνηση Κόντε με έναν νέο κυβερνητικό συνασπισμό, αποτελούμενο από το Κίνημα των 5 Αστεριών και το Δημοκρατικό Κόμμα, ωστόσο η πολιτική κρίση παραμονεύει. Η καινούρια κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με σοβαρές προκλήσεις. Η οικονομία εξακολουθεί να αναπτύσσεται με αδύναμους ρυθμούς και οι τράπεζες δεν έχουν καταφέρει να βρουν λύσεις στο πρόβλημα των κόκκινων δανείων.
Παράλληλα η κυβέρνηση θα πρέπει να πείσει τις Βρυξέλλες πως οι δημοσιονομικοί στόχοι θα επιτευχθούν και πως θα αντιμετωπιστεί το υψηλό χρέος. Μία ενδεχόμενη επιδείνωση των οικονομικών προοπτικών, θα οδηγήσει τις Βρυξέλλες στο να ζητήσουν νέα μέτρα λιτότητας από την ιταλική κυβέρνηση, η οποία θα βρεθεί αντιμέτωπη με τη λαϊκή δυσαρέσκεια. Και φυσικά σε αυτή την περίπτωση ο Σαλβίνι θα εκμεταλλευτεί το γεγονός ότι είναι στην αντιπολίτευση ακριβώς για να προετοιμάσει την άνοδό του στην εξουσία.
Γαλλία
Στη Γαλλία ο Εμανουέλ Μακρόν παίζει… μόνος του μπάλα στην πολιτική σκηνή της χώρας, καθώς οι υπόλοιποι σχηματισμοί της κεντροδεξιάς και της κεντροαριστεράς δεν φαίνεται να μπορούν να ασκήσουν ουσιαστική αντιπολίτευση. Παρόλα αυτά, ο δρόμος δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα για τον γάλλο Πρόεδρο, καθώς εξακολουθεί να είναι αντιμέτωπος με έντονη λαϊκή δυσαρέσκεια.
Και αυτό το γνωρίζει πολύ καλά ο Μακρόν, γι’ αυτό και στο ακανθώδες θέμα των συντάξεων παρέτεινε τις διαπραγματεύσεις, υπό τον φόβο και των «κίτρινων γιλέκων». Σημειώνεται πως η αντικατάσταση των 42 υπαρχόντων συνταξιοδοτικών συστημάτων με ένα καθολικό σύστημα συντάξεων, όπως το ονομάζουν ήδη, είναι ο νέος μεταρρυθμιστικός στόχος του Γάλλου προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν, ο οποίος συνειδητοποιώντας πως δεν μπορεί να λυθεί εν μια νυκτί ή με διατάγματα, συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις για να μην βρεθεί αντιμέτωπος με λαϊκές αντιδράσεις.
