25 Μαΐου 2021

Θα λυθεί το μυστήριο; Εντοπίστηκε η πηγή ραδιο-εκπομπών με προορισμό την Γη


 Θα λυθεί το μυστήριο; Εντοπίστηκε η πηγή ραδιο-εκπομπών με προορισμό την Γη

Την –μη αναμενόμενη- πηγή μερικών έντονων ραδιοεκπομπών με προορισμό την Γη εντόπισαν οι επιστήμονες με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble.


Τα σήματα, γνωστά ως ταχείες εκλάμψεις ραδιοκυμάτων (fast radio bursts) για πολύ καιρό, από το 2007 που είχαν ανακαλυφθεί, προβλημάτιζαν τους επιστήμονες κι αυτό γιατί δεδομένης της ταχύτητάς τους, οι εκλάμψεις αυτές ήταν πολύ δύσκολες να εντοπιστούν και να ερευνηθούν.


Είναι μάλιστα εντυπωσιακό το γεγονός ότι, αν και διαρκούν λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο, περιέχουν περισσότερη ενέργεια από αυτή που παράγει ο ήλιος μέσα σε έναν ολόκληρο χρόνο.


Η συγκέντρωση περισσότερων πληροφοριών για την πηγή αυτών των φωτεινών, έντονων εκλάμψεων, θα μπορούσε να βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσει τι είναι αυτό που τις προκαλεί.


Τώρα, μία διεθνής ομάδα αστρονόμων κατάφερε να εντοπίσει την προέλευση οχτώ εκλάμψεων ραδιοκυμάτων. Μέσω του Hubble, κατόρθωσαν να ορίσουν τους μακρινούς γαλαξίες από τους οποίους προήλθαν, αλλά και τις ακριβείς τοποθεσίες μέσα σε αυτούς τους γαλαξίες.


Ειδικότερα, εντοπίστηκαν κατά μήκος των σπειροειδών γαλαξιών που κυμαίνονται από περίπου 400 εκατομμύρια έως 9 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά.


Η μελέτη τους θα δημοσιοποιηθεί σύντομα στο περιοδικό The Astrophysical Journal.


Πέντε από τις εκλάμψεις προήλθαν από σπειροειδείς γαλαξίες, οι οποίοι είναι και ο πιο συνηθισμένος τύπος γαλαξία στο σύμπαν. Ένας τέτοιος εξάλλου είναι και ο δικό μας.


Οι σπειροειδείς γαλαξίες, αλλιώς γαλαξίες τύπου S, αποτελούνται συνήθως από ένα λαμπρό πυρήνα και δύο συνεπίπεδες αντιδιαμετρικές και συμμετρικές σπείρες. Οι σπειροειδείς γαλαξίες αποτελούν το 40% με 50% του συνόλου των γαλαξιών που παρατηρούνται στο διάστημα.


Ορατές σχεδόν σε όλο το σύμπαν

Οι αστρονόμοι ξύνουν το κεφάλι τους για το τι μπορεί να είναι αυτό το μυστηριώδες και μακρινό αντικείμενο στο διάστημα, που κατά περιόδους εκπέμπει τρομερά ισχυρές ταχείες εκλάμψεις ραδιοκυμάτων, τόσο έντονες που είναι ορατές σχεδόν σε όλο το σύμπαν.


Μάλιστα, προς το παρόν τουλάχιστον, δεν αποκλείουν την πιθανότητα το φαινόμενο να προέρχεται από κάποιο εξωγήινο πολιτισμό, αν και -όπως πάντα- θεωρούν πιθανότερη κάποια, άγνωστη έως τώρα, φυσική εξήγηση.


Η διάρκεια των ραδιο-εκπομπών (από 30 εκατομμυριοστά έως εννέα χιλιοστά του δευτερολέπτου) δείχνει ότι η πηγή τους μπορεί να μην έχει διάμετρο μεγαλύτερη από δέκα χιλιόμετρα, δηλαδή όσο ένα τυπικό άστρο νετρονίων (πάλσαρ).


Μία άλλη εξήγηση είναι να πρόκειται για ένα μάγναστρο που αλληλεπιδρά όχι με μαύρη τρύπα, αλλά με ένα νεφέλωμα υλικών, όταν ένα μητρικό άστρο εξερράγη δημιουργώντας στη συνέχεια τόσο το μάγναστρο όσο και τα νέφη των υλικών.


Όμως, ο αστρονόμος Βισάλ Γκατζάρ του Κέντρου Ερευνών Εξωγήινης Νοημοσύνης του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ και του Breakthrough Listen δεν απέκλειε παλαιότερα μια πιο τολμηρή πιθανότητα: η πηγή των ραδιο-εκπομπών να είναι το ισχυρό σήμα ενός εξωγήινου πολιτισμού.


«Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε τελείως την υπόθεση περί εξωγήινων γενικότερα για τις FRBs» δήλωνε το 2018 ο Γκατζάρ. Γι' αυτό το λόγο, όχι μόνο θα συνεχισθεί η παρατήρηση της πηγής FRB 121102, αλλά και θα ακολουθήσει μελέτη και όλων των άλλων πηγών FRB (περίπου 30) που έχουν εντοπισθεί μέχρι σήμερα.


Mysterious fast radio bursts traced to spiral galaxy arms, by Ashley Strickland, CNN

Δεν υπάρχουν σχόλια: