Πύργος Χάμκως

Τριώροφος οχυρωματικός πύργος (Κούλια) που βρίσκεται στην Άνω Κόνιτσα και αποτελεί τμήμα ενός κτηριακού συγκροτήματος με φρουριακό χαρακτήρα. Το συγκρότημα είναι γνωστό ως «οικία της Χάμκως». Η Χάμκω (ή Χάνκω) ήταν η μητέρα του Αλή Τεπελενλή, Πασά των Ιωαννίνων και κόρη του Ζεϊνέλ-Μπέη που φέρεται ως ιδιοκτήτης του συγκροτήματος αυτού έως και το πρώτο μισό του 18ου αιώνα.

Χρονολογείται το 1843, ημερομηνία χαραγμένη σε αγκωνάρι παραθύρου της δυτικής πλευράς. (Η Χάμκω πάντως πέθανε το 1792).

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Το συγκρότημα καταλαμβάνει έκταση περίπου 900 τ.μ. και περικλείεται από ψηλό πέτρινο οχυρωματικό περίβολο, το ύψος του οποίου σε αρκετά σημεία φθάνει τα 7μ.

Ο Πύργος βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά του συγκροτήματος της οικίας. Έχει ορθογώνια κάτοψη με εξωτερικές διαστάσεις 7,30x5,00μ και το ύψος του φθάνει τα 11μ.

Η τοιχοποιία του αποτελείται από ακανόνιστους και ελαφρώς λαξευμένους ασβεστόλιθους ντόπιας προέλευσης. Καλύπτεται από τετράρριχτη στέγη με σχιστολιθικές πέτρες της περιοχής.
Στις όψεις του, στον μεσαίο και τον ανώτερο όροφο υπάρχουν μικρά παράθυρα, ενώ οι πολλές τυφεκιοθυρίδες περιμετρικά των πλευρών και των τριών ορόφων φανερώνουν τον αμυντικό χαρακτήρα της κατασκευής του πύργου.

Η χαμηλή είσοδος του πύργου, ύψους μόλις 1,50μ, βρίσκεται στη νότια πλευρά του ισογείου. Δύο επιπλέον είσοδοι βρίσκονται στη νότια και ανατολική πλευρά του δεύτερου ορόφου οι οποίες ήταν προσβάσιμες μέσω κινητής ανασυρόμενης κλίμακας.

---

Πηγές

• Βασισμένο σε κείμενο του κ. Σωτηρίου Χαραλάμπους, Αρχαιολόγου, 8η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων