28 Νοεμβρίου 2021

Ένας μοντέρνος «χορός του θανάτου»;


Ξεπέρασαν τα πέντε εκατομμύρια πλέον οι νεκροί παγκοσμίως που συσχετίζονται με τον κορωνοϊό - παρά την τεράστια πρόοδο της ιατρικής και της φαρμακευτικής επιστήμης! Αναμφίβολα, πρόκειται για μια παγκόσμια καταστροφή του 21ου αιώνα που σε κάποια σημεία θυμίζει τις καταστροφικές μολυσματικές ασθένειες του Μεσαίωνα, όπως η πανούκλα, τον «μαύρο θάνατο». 


Με μια πολύ μεγάλη, καθοριστική διαφορά! Στον ύστερο Μεσαίωνα οι πανδημίες επέφεραν μεταξύ άλλων και το μοτίβο του «μακάβριου χορού» (danse macabre“, Totentanz“), στον οποίο ο θάνατος παρουσιάζονταν με αλληγορική μορφή.


Με μια ιδιαίτερη καλλιτεχνική και λογοτεχνική επίδοση που συνέδεε το τραγικό μοτίβο με το χαρούμενο. Κι αυτό γιατί οι άνθρωποι στα μέσα του 14ου αιώνα, όταν η πανούκλα μέσα σε 3-4 χρόνια εξολόθρευσε το 1/3 του πληθυσμού της Ευρώπης (25-30 εκατομμύρια), προσέδιδαν στην παροδικότητα του βίου τους νόημα. Κάτι που τους επέτρεψε να ζουν ακόμα και με την πανδημία που «θέριζε». 


Τελικά, «ο θάνατος μετατράπηκε σε σκάνδαλο μόνο μετά την επέλαση της εκκοσμίκευσης». Έτσι ισχυρίζονται μοντέρνοι θεολόγοι - και όχι μόνο. Γεγονός που γίνεται πιο ξεκάθαρο «όσο περισσότερο η ψηφιακή επανάσταση θρέφει την ψευδαίσθηση της υπέρβασης του θανάτου». 


Όμως, βλέπουμε πως ο «θάνατος χορεύει» και σήμερα, μέσα στη νεωτερική και μετανεωτερική εποχή μας. Και η «πρόοδος» απλά τον κάνει πιο αργό, αλλά και πιο ατομικό, δεν τον εξαφανίζει. 


Ο Covid-19 προκαλεί φόβο, που όσο περνά ο καιρός αρχίζει να γιγαντώνει - ανεξάρτητα από θρησκευτικές πεποιθήσεις. Και τα διάφορα συνομοσιολογικά μυθεύματα που μας κατακλύζουν ακούγονται πλέον σαν «μια ηχώ απελπισίας» σ΄ έναν μοντέρνο «χορό του θανάτου».


www.huffingtonpost.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: