Κάστρο Παλαιών

Σημαντικό κάποτε κάστρο από το οποίο σήμερα δεν βλέπουμε πολλά πράγματα.

Ιστορία

Το κάστρο των Παλαιών βρίσκεται στη δυτική είσοδο της σύγχρονης πόλης του Βόλου και καταλαμβάνει έκταση 60 περίπου στρεμμάτων.

Σύμφωνα με τις έως τώρα μελέτες, στον οικισμό, ο οποίος τειχίστηκε από τον Ιουστινιανό το 551 μ.Χ. και βρίσκεται στη θέση της αρχαίας Ιωλκού, μετοίκησαν οι κάτοικοι της γειτονικής Δημητριάδας λόγω του φόβου των επιδρομών, κυρίως από τους Σλάβους, κατά τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους.

Το 1204, μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους, η Δημητριάδα δόθηκε στους Μελισσηνούς, ονομαστή βυζαντινή οικογένεια. Τον 14ο αι., συναντάται για πρώτη φορά το τοπωνύμιο Βόλος.

Το 1423 το κάστρο των Παλαιών έπεσε στα χέρια των Οθωμανών. Τότε οι χριστιανοί κάτοικοι άρχισαν να εγκαταλείπουν τις παραλιακές περιοχές και να μεταναστεύουν στα υψώματα του Πηλίου.

Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Ο οχυρωματικός περίβολος έχει σχήμα τετράπλευρο και ενισχύεται στα ευθεία τμήματα ανά τακτά διαστήματα με τετράπλευρους και στις δύο νότιες γωνίες με κυκλικούς πύργους.

Τα τείχη σώζονταν έως το 1889, οπότε κατεδαφίστηκε μεγάλο τμήμα τους. Σήμερα διατηρούνται η ανατολική και δυτική πλευρά σε ύψος έως 7 μ., ενώ μεγάλα τμήματα έχουν αποκαλυφθεί σε σωστικές ανασκαφικές έρευνες. Κατά τις ανασκαφές επίσης έχουν έλθει στο φως ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής με ψηφιδωτά δάπεδα, ερείπια δύο λουτρών, νεκροταφεία και ποικίλα οικιστικά κατάλοιπα.

Σύγκριση της κάτοψης του 1688 με τη σημερινή κατάσταση

(με κόκκινο τα ερείπια των τειχών σήμερα)

---

Πηγές

• Ντίνα Αναστασιάδου, Το κάστρο στα Παλαιά του Βόλου / The Castle of Palea, Volos, 7η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, Λάρισα 2014
• Αρχαιολογικόν Δελτίον τεύχος 46 - Χρονικά, 1991 σ. 238-240